Filistin Devlet Başkanı Mahmut Abbas’ın Türkiye ziyareti sırasında Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde yaptığı konuşmada Gazze’ye gitmekten bahsetmesi geçtiğimiz hafta Arap dünyasındaki en kıymetli gelişmelerden biriydi. Lakin Arap medyasındaki yorumlara bakılırsa Mahmut Abbas’ın Gazze’ye gidebileceğine pek kimse inanmıyor. Gazetelerde ‘’Gazze’ye gitmek güç, fakat Kudüs’e gidebilirsin’’ halinde tenkitler yer aldı.
İran’ın İsrail’e yönelik beklenen saldırısı hala gerçekleşmedi. Lakin İran’ın İsmail Haniye ve Hizbullah kumandanı Fuad Şükr suikastlarine karşılık verme ihtimali hala gündemdeki yerini koruyor. Pekala İran neden karşılık vermiyor? Birçok müellife nazaran İran’ın İsrail’e saldırmak konusunda temkinli davranmasını mecburî kılan birtakım sebepler var.
Amerika Birleşik Devletleri seçimleri de Arap medyasında son vakitlerde en sık konuşulan mevzulardan biri. Birtakım yorumlara nazaran İsrail Başbakanı Netanyahu Trump’ın kazanacağından emin. Pekala Trump kazanırsa, bu durum Filistin davasını nasıl etkileyecek? Arap gazetelerinden gündemle ilgili derlediğimiz kimi yorumlar şu halde:
Karikatür: ‘Bazı Araplar’ – Saad El Muhanadi / Kaynak: El Arabi El Cedid Gazetesi ‘Filistin Devlet Başkanı TBMM’de’
Filistin Devlet Lideri Mahmud Abbas, başşehir Ankara’da TBMM Lideri’nin Türk milletvekillerini Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bakanlar ve tüm partilerin iştirakiyle inanılmaz toplantıya davet etmesinin akabinde TBMM’de uzun bir konuşma yaptı.
Ne yazık ki Filistin Devlet Lideri’nin ‘Gazze’yi ziyaret etme’ kararını uygulayabilecek bir yetkisi ve gücü yok. Kendisinin Gazze’ye gidebilmek için korunmasının sağlanması için BM Güvenlik Kurulu’na yaptığı davete gelirsek, memleketler arası toplumu hergün gerçekleştirilen katliamlara karşı sessiz kalmakla suçlaması bu davetin karşılık bulup bulamayacağını ortaya koyuyor.
Mevcut şartlarda Abbas’ın Gazze’ye gitme konusundaki açıklamasını, Filistinlilerin gayretleri bağlamında kullanılabilecek sembolik bir atak olarak görmek gerekmektedir.
Abbas’ın TBMM’deki konuşması ve orada bulunanlardan aldığı büyük alkış, kaçınılmaz olarak Netanyahu’nun Amerikan Kongresi’ndeki konuşmasıyla karşılaştırılıyor. Netanyahu kongredeki konuşmasında İsrail’in tüm imkanlarını seferber ederek Amerikan pazarının gereksinimlerine uygun bir teklif sundu. Mahmut Abbas ise, İslami ve Arap bedellerini canlandırmaya çalıştı ve milletlerarası hukuk ve maddelerden yardım isteyerek Filistinlilerin uğradığı büyük adaletsizliği anlattı.
Türkiye ise, Filistinlileri çukura atan birçok Arap ülkesinden boşalan rolü dolduruyor. Ki bu ülkelerin kimisi İsraillilerle olağanlaşma sorunundan kazandığı ganimetlerle yetinirken kimisi de dehşetli bir zulmün cehennemine gömüldü. (Kuds El Arabi Gazetesi / Başyazı)
‘Gazze mümkün değil lakin Kudüs mümkün!’
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, TBMM’de yaptığı konuşmada kendisinin ve Filistin idaresinin Gazze’ye gitmesinden bahsederek herkesi şaşırttı. Gazze’ye gitme teklifi çok geç geldi, lakin söylendiği üzere, geç olması hiç olmamasından güzeldir. Bu fikrin daha evvel üzerinde çalışılmış bir fikir mi olduğu yoksa aniden mi ortaya çıktığı bilinmiyor. Lakin hususun önemli bir biçimde takip edilmesi kıymetli. Ki Abbas’ın gideceği her ne kadar kuşkulu olsa da. Lakin yardımcılarından birini yahut başbakanını gönderebilir. Çünkü gerçekleşirse, bu bile değerli bir siyasi atılım olacaktır. Gerçi Mısır tarafından Refah kapısı açıkken bu fikri hayata geçirmek kolaydı. İsrail, Mısır’la olan geçiş noktasını ve Filistin’in güney hudutlarının tamamını işgal ettikten sonra, Gazze’ye gidebilmesi için tek yol İsrail’den onay ve yardım alınmasıdır. İsrail’in de bunu kabul etmesi şüphelidir. Fakat lider şayet Filistinli yöneticilerin gitmesi gereken hassas bölgelerle ilgileniyorsa, o vakitler Filistinli yöneticilerin sahip olduğu ve kendilerine Kudüs’e gitme hakkını veren “VIP” kartıyla Kudüs’e gitselerdi. Ya da Mescid-i Aksa’da dua etmeye.
Filistin Devlet Başkanlığı’nın Ramallah’taki merkezi ile Kudüs’teki Mescid-i Aksa ortasındaki ara 20 kilometreden fazla değil. Yani orayı ziyaret etmek için rastgele bir yardıma gerek yok ve 20 dakika lazım yalnızca. Filistin Devlet Liderine Ürdün üzerinden yurtdışına geçiş imkanı tanıyan uyum muahedesi ona Kudüs’e gitme ve orada kardeşleriyle Mescid-i Aksa’da namaz kılma imkanı da tanımaktadır. Bu ziyarete itiraz edenler olabilir ancak Filistin Devlet Lideri’nin Filistin’in başşehrine yapacağı ziyaretin ehemmiyeti karşısında bu itirazlar dizginlenebilir.
Filistin Devlet Başkanı ve Filistin liderliğinin Gazze’de akan kanın durdurulması için Gazze’yi ziyaretini şiddetli bir biçimde desteklesek de, bu ziyaret Gazze’de devam eden yıkıcı savaş devam ettiği sürece imkansız olabilir. Lakin Kudüs’ü ziyaret etmek ve oradaki direnişi desteklemek mümkün. Sanki 23 Ağustos günü, Lider Abbas’ın Kudüs’ü ziyaret edeceği, Mescid-i Aksa’da dua edeceği, Kutsal Kabir Kilisesi’ni (Yeniden Diriliş Kilisesi) ziyaret edeceği, Kudüslü oğulları ve kızlarıyla buluşacağı tarihi bir güne dönüşebilir mi? (Davud Kuttab / El Arabi El Cedid Gazetesi)
Karikatür: Nasser Jaffari / Kaynak: Filistin El Kuds Gazetesi ‘Trump kazanırsa’
Netanyahu, Donald Trump’ın geri döneceğinden emin. Ve Demokrat aday Kamala Harris ezilecek ve bölge, Trump’ın olağanlaşma makinesiyle çalışmaya geri dönecek.
Normalleşme makinesi Gazze şehitlerinin cenazelerini moloz ve toprak altına gömerek ilerliyor. Filistin devleti yok, Kudüs’ün Arap kimliği de yok… Orası Yeruşalem. Netanyahu da Washington’da güya Kral Davutmuş üzere karşılandı. Siyonist lobi ise, Biden’ı başkanlık yarışından çıkarmayı ve Trump’ın Beyaz Saray’a dönüşünü sağlamayı başardı.
Trump, Kudüs, Batı Şeria, Golan ve Ürdün Vadisi’ni Tevrattaki vaadedilmiş topraklar olarak tanıdı.
Amerika’daki Yahudi lobisi, Trump’tan Arap ülkelerine İsrail ile alakaları normalleştirmeleri için baskı yapmasını istedi. Ve Trump’ın önümüzdeki başkanlık seçimlerindeki zaferinin akabinde beklenen kararı, -kızı Ivanka’nın da teyit ettiği gibi- Batı Şeria’yı Yahudi topraklarının bir modülü ilan etmek olacak.
Batı Şeria bugün yahut yarın Filistinlilerden boşalacak. Kudüs de o denli. Çünkü birkaç hafta evvel İsrail Knesset’i, Batı Şeria’nın Yahudi toprağı olduğunu kabul eden bir maddeyi oyladı.
Amerika diplomatik olarak Tel Aviv yöneticilerinin çılgınlığını denetim altına aldığını argüman ediyor. Ancak gerçek şu ki ,Amerikalılar Kudüs’teki hahamlardan daha çılgın. Aksi takdirde Washington idaresinin Netenyahu’nun karşısına çıkıp başına vuramaması nasıl açıklanabilir?
Gerçek şu ki, Amerika İsrail ismine savaşıyor. Sav edildiği üzere İsrail’in bölgede Amerika ismine savaştığı fikrinin tersine. Trump’ın Beyaz Saray’a dönmesi durumunda o vakit Amerika’daki Büyük İsrail’i keşfedeceğiz. Trump, Amerikan bayrağına ‘Davut Yıldızı”nı nasıl yerleştirecek, İsrail’i Amerikan bayrağının 52. yıldızı formunda nasıl ekleyecek ve boynundaki gamalı haçını çıkarıp ‘Davut Yıldızı’nı nasıl takacak göreceğiz. (Fares Habashneh / Ürdün Addostour Gazetesi)
‘İran temkinli davranmak zorunda’
İsrail’in son suikastleriyle bu kadar dikkat çeken suikastlar gerçekleştirme mahareti karşısında şaşıran İran ve Hizbullah, intikam yemini etti. Fakat İsrail’den intikam almak için her ikisinin de elindeki seçenekler sonlu, zayıf istikametleri ise çok.
İran’ın İsrail’e karşı akın gücü öncelikle balistik füzeler ve yerli üretim insansız hava araçlarıyla sonludur. Geçen Nisan ayında bunlar İsrail’e fırlatıldı fakat İsrail’in Iron Dome ve David’s Sling füzesavar sistemlerini içeren son derece tesirli hava savunma sistemleri ve yüksek eğitimli savaş pilotları sayesinde pek bir tesiri olmadı. İran’ın yine saldırması durumunda ise İsrail, ABD ve İngiliz hava ve deniz kuvvetlerinin takviyesini de alabilir.
İsrail birebir vakitte İran’ın kuzeybatı hududundaki Azerbaycan’da da avcı bombardıman uçakları için imtiyazlar elde etmiş durumda. Havada yakıt ikmali yapan tankerleri savaş uçaklarının menzilini de genişletiyor. Bu sayede İsrail Hava Kuvvetleri İran’daki askeri ve ekonomik maksatlara çarçabuk ulaşabilir.
İran’ın İsrail’e büyük boyutlu bir hücum yapmaya karar vermesi durumunda, İsrail’in, İran kıyılarının çabucak açıklarında, Umman Denizi sularına demirlemiş konvansiyonel ve nükleer füzelerle donatılmış denizaltıları var.
Özetle söylemek gerekirse, İsrail’in tehlikeli bir biçimde İran’a karşı üstünlüğü var. Bu da, Tahran’ın İsrail’le askeri çatışmaya girmeye karar vermesi halinde temkinli davranmasını gerektirecek bir durumdur. Çünkü bu temkinlilik hali, geçen Nisan ayında İsrail’in Şam’a düzenlediği hava hücumunda İran İhtilal Muhafızları’ndan üst seviye bir generalin öldürülmesinin akabinde açıkça görüldü. (Hüda El Huseyni / Suudi Şark’ul Evsat Gazetesi)
(DIŞ HABERLER SERVİSİ)